Algemeen
Berekening ranglijst
Bondswedstrijden
Systeem Aalsmeer
Betekenis ranglijst kolommen
Herwaardering
Indeling van de partijen
Kleurverdeling
Aanwijzing reserve
Bedenktijd
Aanvangstijdstip
Afmelden
De interne competitie maakt gebruik van het Keizersysteem. Dit systeem dat in het begin van de zestiger jaren is ontwikkelt door de Esgoo speler Keizer gaat er vanuit dat een winstpartij tegen nr. 1 van de ranglijst een grotere schaakprestatie is dan winnen van de laatst geplaatste speler. Dat verschil in beloning wordt vormgegeven door de puntenwaardering te koppelen aan de plaats op de ranglijst.
Zo is bij Kijk Uit een overwinning op nummer één 100 punten waard, een overwinning op nummer twee 99 punten enz.
Voorbeeld:
Als nummer 16 van de ranglijst speelt tegen nummer 21 en nummer 16 wint de partij dan verdient hij/zij daar (100-21+1 = 80 punten) mee. De verliezer, in dit geval nummer 21, krijgt nul punten. In het geval van een remise krijgt nummer 16 de helft van de waarde van nummer 21 (= 40 punten) en krijgt nummer 21 de helft van de waarde van nummer 16 (½ * (100-16+1)= 42½ punten. Indien nummer 21 de partij had gewonnen dan krijgt hij/zij de waarde van nummer 16 (=85 punten).
Als een speler een keer verhinderd is en hij/zij heeft dit vooraf gemeld dan krijgt men 1/3 deel van de eigen waarde. Deze waarde wordt bepaald door de plaats op de ranglijst.
Voorbeeld:
De waarde van nummer 12 op de ranglijst is gelijk aan 100 – 12 + 1 = 89 punten. Bij verhindering met afbericht levert dit dan 29,67 punten op. Indien een speler wegblijft zonder afbericht dan krijgt hij/zij nul punten.
Ook in bondswedstrijden die op de clubavond gespeeld worden, vallen er punten te verdienen. De Keizerpunten die verdiend kunnen worden zijn gelijk aan de eigen waarde. Zo krijgt nummer 10 van de ranglijst dus 91 punten bij winst en 45½ punten bij een remise. Er is geen koppeling tussen de waarde en het Kijk Uit team of de bordvolgorde!
De beginranglijst voor een nieuwe competitie is voor wat de volgorde van de spelers betreft, gelijk aan de eindranglijst van de vorige competitie. De ervaring heeft geleerd dat het competitiesysteem met behulp van de door Keizer ontwikkelde methodiek in het begin nogal grote verschuivingen laat zien. Dit maakt het mogelijk dat na één of twee ronden sterke spelers die een keer verloren hebben of verhinderd waren, tegen veel zwakkere spelers worden ingedeeld. Om dit in het begin te vermijden, heeft de vereniging Aalsmeer in de zeventiger jaren een variant op het systeem Keizer bedacht die ook bij Kijk Uit wordt toegepast.
Bij het systeem Aalsmeer krijgen alle spelers op de beginranglijst een bonus die over een aantal ronden (bij Kijk Uit zijn dat 5 ronden) wordt afgeschreven. Zo heeft nummer één bij aanvang van de competitie 500 punten (5 x zijn waarde). Nummer 18 heeft bijvoorbeeld 5 x (100 – 18 + 1) = 415 punten. Gedurende de eerste vijf ronden wordt deze bonus in vijf gelijke stappen weer afgetrokken van het totaal aantal punten, zodat na vijf ronden alleen de zelf verdiende punten overblijven.
Voorbeeld:
Nummer 6 van de ranglijst speelt in de eerste ronde tegen nummer 9. Het eindresultaat is remise. De nummers 7 en 8 waren verhinderd met afbericht.
| Ranglijst bij aanvang: |
Punten totaal na eerste ronde: |
|
| Plaats |
Puntentotaal |
(Totaal – beginwaarde) + resultaat |
| 6 | 5 * (100-6 +1) = 475 | (475 – 95) + ½ * 92 = 426 |
| 7 | 470 | (470 – 94) + 1/3 * 91 = 406.3 |
| 8 | 465 | (465 – 93) + 1/3 * 90 = 402 |
| 9 | 460 | (460 – 92) + ½ * 95 = 415.5 |
Tot zover alle regels die met het verdienen van de punten te maken hebben. Onderstaand een voorbeeld van de ranglijst en de betekenis van de kolommen.
Stand na ronde 6
| Pl | Wrd | Naam | Lot | Keizer | Groep | Bordpt | Gesp | Opk | Kleur | 33%? |
| 1 | 100 | C. Dekker | 1 | 419,5 | 1 | 4,5 | 6 | 6 | 0 | ja |
| 2 | 99 | P. Hamersma | 20 | 356,8 | 2 | 3,0 | 3 | 3 | 0 | ja |
| 3 | 98 | D. Kruijff | 6 | 349,0 | 1 | 4,0 | 6 | 6 | 0 | ja |
| 4 | 97 | N. Drel | 5 | 336,7 | 1 | 3,0 | 5 | 5 | -1 | ja |
| 5 | 96 | J. Bontenbal | 12 | 331,2 | 2 | 3,0 | 5 | 5 | 2 | ja |
| 6 | 95 | A. van Nieukerken | 2 | 308,5 | 1 | 2,0 | 2 | 2 | 0 | ja |
De eerste kolom Pl geeft de plaats op de ranglijst weer. De tweede kolom Wrd is de waarde van een speler en vervolgens de naam. De kolom Lot geeft het lotingsnummer aan; het heeft verder geen betekenis. De kolom Keizer geeft het totaal aan punten, waarbij de speler met het hoogst aantal punten op de eerste plaats staat en de speler met het minst aantal punten op de laatste plaats. De kolom Groep heeft te maken met de groepsbekers en prijzen. Momenteel onderscheiden we drie groepen; voor de nummers één en twee van een groep is aan het eind van het seizoen een beker beschikbaar. De kolom Bordpt geeft het totaal aan punten berekend via de klassieke methode van 1 punt bij een overwinning en een ½ punt bij een remise. De kolom Gesp vertegenwoordigt het aantal partijen, terwijl de kolom Opk het aantal keren weergeeft dat een speler aanwezig was. Bij een oneven aantal deelnemers op een avond (iemand is dan reserve) of indien een speler teamleider is op een clubavond of bardienst heeft dan zal de kolom Opk en Gesp verschillen. De kolom Kleur geeft het kleursaldo aan. Bij een 0 heeft men even vaak met wit gespeeld als met zwart, een positief getal geeft het aantal partijen weer dat meer met wit is gespeeld dan met zwart terwijl een negatief getal precies het omgekeerde weergeeft. De laatste kolom 33% geeft aan of een speler in aanmerking komt voor een notering op de ranglijst. De regel is dat het eindresultaat alleen telt als minstens aan 1/3 van het aantal ronden is deelgenomen. Deze regel is ingevoerd om te voorkomen dat een speler die voor het grootste deel zijn punten heeft vergaard middels afberichten, toch nog boven een speler eindigt die veel speelt maar ook regelmatig verliest.
Tot zover is alles vrij overzichtelijk en eenvoudig na te rekenen. Toch is er nog één regel die het overzicht danig verstoord. Namelijk de regel van de zogenaamde herwaardering. In principe is de waarde van een speler variabel, afhankelijk van zijn of haar plaats op de ranglijst kan die per ronde verschillen. De ranglijst wordt berekend door steeds uit te gaan van de huidige (momentane) waarde.
Voorbeeld:
U speelt in ronde 12 tegen nummer 8 (dhr. N.N.) van de ranglijst en wint. U krijgt dan 100-8+1 = 93 punten toegevoegd aan uw resultaat. In de volgende ranglijst is de kans groot dat nummer 8 gezakt is op de ranglijst, bijvoorbeeld naar plaats 10. Dit betekent dat bij de berekening van de ranglijst na ronde 13 uw overwinning tegen dhr. N.N. in uw totaal niet meer als 93 punten wordt meegerekend maar als (100-10+1) = 91 punten. Ditzelfde geldt voor alle resultaten voor iedereen. De achterliggende gedachte is dat de waarde van een speler naarmate de competitie vordert steeds nauwkeuriger is en vandaar dat deze steeds opnieuw wordt herberekend. Het nadeel is dat als een sterke speler gedurende het seizoen afvalt, uw resultaat tegen hem/haar steeds minder waard wordt.
Voor wat betreft de indeling van de partijen gelden de volgende regels:
In principe speelt nummer één van de ranglijst tegen nummer twee, nummer drie tegen nummer vier, enz. Uitzondering op deze regel is:
Voor wat betreft de kleurverdeling gelden de volgende regels:
Indien er een oneven aantal spelers is op een clubavond dan moet er een reserve worden aangewezen. In eerste instantie wordt gekeken of er een vrijwilliger gevonden kan worden. Is die er niet dan wordt er geloot uit de groep deelnemers die nog geen speelavond verloren hebben. Als verloren speelavond geldt: eerder reserve geweest, bardienst gehad of teamleider geweest voor een team dat op vrijdagavond speelt. Heeft iedereen een gelijk aantal "verloren avonden" dan wordt er wederom geloot.
Het kampioenschap van Kijk Uit wordt in twee fasen verspeeld. De eerste fase bestaat uit de eerste twintig ronden van het Keizer systeem. Na de twintigste ronde gaan de bovenste zes spelers verder in een dubbelrondige finalegroep. De overige spelers spelen verder in de Keizercompetitie voor de bekers van de groepen 1, 2 en 3. De winnaar van de finalegroep is de clubkampioen.
Elke speler heeft 1½ uur bedenktijd voor 36 zetten. Na deze eerste tijdcontrole is voor het resterende deel van de partij nog 15 minuten per persoon bedenktijd beschikbaar.
Opmerking:
Het verstellen van de klok mag pas gebeuren ná het vallen van de vlag bij één van beide spelers. Vervolgens worden beide klokken drie kwartier naar voren gezet voor het resterende kwartier bedenktijd. In principe verstellen de spelers zelf de klok. (Dit in tegenstelling tot een bondswedstrijd waar de wedstrijdleider dit moet doen!)
De ronden beginnen om 20:00 uur. U wordt dus gevraagd om voor dit tijdstip aanwezig te zijn. Mocht dit op bezwaren stuiten dan kan met de wedstrijdleiding een andere regeling getroffen worden.
In principe dient men zich voor de clubavond af te melden, uiterlijk donderdagavond 20:00 uur. In uitzonderingssituaties kan men zich afmelden op vrijdagavond tot 19:00 uur.